Partner
Jouw vriendin of vrouw is zwanger, van harte gefeliciteerd! Voor jullie samen zal er veel veranderen in de komende maanden. Jouw aanwezigheid, steun en begrip zijn hierbij heel belangrijk. Op deze pagina delen we praktische informatie en tips voor jouw rol tijdens de zwangerschap, de bevalling en de kraamtijd.
Mee naar de verloskundige
Je bent als partner van harte welkom bij de controles op de praktijk. Of je bij alle, enkele of geen controle aanwezig bent, besluiten jij en je partner samen. Wij merken dat het soms lastig is om tijdens werktijden bij alle controles aanwezig te zijn. We hebben daarom soms ook extra vroege ochtend spreekuren, of juist een avondspreekuur. De onderstaande controles zijn voor jou als partner fijn om in elk geval bij aanwezig te zijn. We horen dan graag al je vragen die er bij je spelen.
- De intake: een eerste kennismakingsgesprek om elkaar te leren kennen.
- De termijnecho: bij deze echo wordt de uitgerekende datum berekend.
- De twintigwekenecho: dit is een uitgebreide medische echo van het kind, voor veel ouders een spannende mijlpaal. Ook kan het geslacht van de baby bij deze echo aan jullie onthuld worden.
- Bij 32 weken zwangerschap voeren we een gesprek waarin we jullie wensen voor de bevalling bespreken.
Wat kan je verwachten?
Misschien heb je het al gemerkt, maar er veranderen veel dingen bij je vrouw of vriendin tijdens de zwangerschap, zowel lichamelijk al geestelijk. Dit wordt met name veroorzaakt door de zwangerschapshormonen. De ene vrouw heeft hier meer last van dan de andere. Soms worden vrouwen sneller emotioneel of ze zijn ineens chaotisch en vergeetachtig. Deze veranderingen zijn normaal, maar kunnen wel lastige situaties in jullie relatie opleveren. Probeer hier als partner flexibel mee om te gaan en praat erover met elkaar.
Je kan je natuurlijk ook zorgen maken over lichamelijke klachten die je partner ervaart. De meeste zwangerschapsklachten zijn vervelend, maar onschuldig. Als een van jullie zich zorgen maakt, neem dan gerust contact met ons op. Veel voorkomende lichamelijke klachten op een rijtje:
- Misselijkheid: De meeste vrouwen hebben aan het begin van de zwangerschap last van misselijkheid en overgeven, voornamelijk in de ochtend. Het kan haar helpen om voor het opstaan wat kleins te eten, zoals een droge cracker. Het is fijn als jij haar hieraan helpt herinneren en de mogelijkheid geeft om wat langer in bed te kunnen liggen.
- Vermoeidheid: Zwanger zijn kost haar veel energie, waardoor ze sneller vermoeid is. Geef haar de ruimte om rust te kunnen nemen.
- Harde buiken: Richting het einde van de zwangerschap ervaart je partner misschien harde buiken. Dit betekent dat de baarmoeder zich samenspant tot een harde bal, dit geeft haar een vervelend of zelfs pijnlijk gevoel. Drukte, stress, lichamelijk zwaar werk en veel tillen kan de harde buiken verergeren. Probeer daarom wat huishoudelijke taken van haar over te nemen.
- Veranderde seksuele behoeften: Zowel bij je partner als bij jou kan de behoefte aan lichamelijk contact veranderen. Dit is heel normaal. Sommige zwangere vrouwen hebben helemaal geen zin in seks, terwijl andere vrouwen juist extra zin hebben. Seks tijdens de zwangerschap kan geen kwaad. Je kunt je ongeboren baby niet ‘aanraken’ of pijn doen.
Contact maken met jouw kind
Na ongeveer 20 weken zwangerschap zal je partner de baby voelen trappelen en bewegen, ongeveer een maand later zijn deze bewegingen ook buiten de buik te voelen. Maak hier als partner gebruik van om contact te maken met de baby. Baby’s reageren op handen, en op stemmen van buiten de buik. Kijk maar wat er gebeurt als jij je handen op de buik legt. Ze zullen op deze manier jouw stem na de bevalling ook herkennen. Baby’s worden na de geboorte vaak rustig van de lagere tonen in jouw stem. Vind je het fijn om samen met je partner veel contact te maken met jullie ongeboren kind? Dan is een zwangerschapshaptonomie cursus een leuke manier om hier samen mee bezig te zijn.
Wat moet je regelen?
Als jullie niet getrouwd zijn of een officieel geregistreerd partnerschap hebben, is het mogelijk om tijdens de zwangerschap te laten registreren dat jij de wettelijke ouder bent. Dit noemen we erkenning van de ongeboren vrucht. Je krijgt hiermee een ‘onderhoudsplicht’ en een erfrechtelijke band. Je hoeft niet de biologische ouder van het kind te zijn om hem of haar te kunnen erkennen. Jullie moeten bij de erkenning al aangeven welke achternaam jullie kind gaat krijgen. Je regelt de erkenning bij de gemeente waar je staat ingeschreven. Het is handig om dit voor de 24e week van de zwangerschap te doen.
Binnen drie dagen na de geboorte geef jij als partner het kind aan bij de gemeente waar jullie kind is geboren. Je geeft bij de geboorteaangifte aan welke officiële naam/namen jullie baby krijgt. Deze geboorteaangifte is verplicht, omdat het kind hiermee een BSN ontvangt. Dit is nodig voor het inschrijven bij bijvoorbeeld een verzekering of basisschool.
Met de erkenning en aangifte is nog niet het ouderlijk gezag van jou als partner geregeld. Om het ouderlijk gezag over het kind te krijgen, moeten jullie als ouders samen een verzoek indienen bij de administratie van de rechtbank.
Als partner heb jij recht op eenmalig het aantal werkuren per week aan geboorteverlof. Deze uren mag je binnen 4 weken na de geboorte naar eigen wens indelen. De werkgever betaalt het loon tijdens dit verlof volledig door. Daarnaast is er aanvullend geboorteverlof. Dit houdt in dat je 5 weken verlof kunt opnemen tegen 70% van jouw loon in de eerste 6 maanden na de bevalling.
De bevalling is iets om naar uit te kijken, maar je kunt er ook een beetje tegenop zien. Het kan lastig zijn om je partner pijn te zien hebben. Misschien voel je jezelf machteloos tijdens de bevalling. Een goede voorbereiding kan zorgen dat je hier minder last van hebt, omdat je beter weet wat jouw rol kan zijn tijdens de bevalling en hoe je je partner kan steunen. Wij merken dat partners die mee zijn geweest naar een zwangerschapscursus en of voorlichtingsavond beter voorbereid zijn. Ze gaan een bevalling met vertrouwen tegemoet.
Lees meer over jouw rol tijdens de bevalling
Een Zweeds onderzoek onderzocht de rol van de partner tijdens de bevalling. Hieruit blijkt dat de vader een belangrijk persoon voor moeders welbevinden is bij de bevalling. Moeders gaven als voornaamste reden: “De steun en kracht die de partner biedt door het vormen van een team bij de geboorte van jullie kind.” Hieronder een lijstje met tips hoe jij dit kan aanpakken:
- Zorg dat je bereikbaar bent rondom de uitgerekende datum.
- Blijf tijdens de bevalling in de buurt van je partner.
- Zorg dat je van tevoren de belangrijke telefoonnummers bij de hand hebt, evenals de route naar het ziekenhuis. Een rolstoelmuntje in de auto is ook handig.
- Help je partner ontspannen door warmte, massage en ademhalingsondersteuning.
- Steun je partner, moedig haar aan en geef haar het vertrouwen dat ze dit kan.
- Accepteer dat de behoeftes van je partner steeds kunnen wisselen, beweeg hierin mee.
- Let ook op jezelf, want een bevalling kan lang duren. Eet voldoende en ga af en toe naar buiten om een frisse neus te halen. Verander af en toe van houding, zodat je het lang genoeg vol kan houden.
In huis zal er veel veranderen. De babykamer wordt ingericht en de rest van het huis wordt babyproof gemaakt. Hoe je dit allemaal doet, is natuurlijk erg persoonlijk. Hieronder wat handige tips:
- Begin op tijd met klussen als jullie een babykamer willen maken. Je kan altijd te maken krijgen met tegenvallers, waardoor een verbouwing langer duurt. Ook hebben veel zwangere vrouwen last van nesteldrang, meestal in de laatste weken. Dan is het fijn als alles klaar staat.
- Voor sommige nieuwe babyspullen, zoals meubels of een kinderwagen, kan er een lange levertijd zijn. Bestel dus op tijd. Je hoeft natuurlijk niet alles nieuw te kopen. Babyspullen worden maar kort gebruikt en veel is tweedehands verkrijgbaar. Er is een handige baby-uitzetlijst beschikbaar bij de consumentenbond.
- Omdat verloskundigen en kraamverzorgenden veel aan het bed werken, is het nodig om het bed te verhogen. Dit voorkomt rugklachten. De bedverhogers zijn te huur bij de thuiszorgwinkel, maar sommige vaders gebruiken ook wel eens bierkratjes.
- Zorg dat de bevallingskoffer klaarstaat in de laatste weken van de zwangerschap. Zo heb je alles bij hand als de bevalling begint of als jullie om een andere reden naar het ziekenhuis moeten vertrekken. Je kunt een lijstje klaarleggen met spullen die je op het laatste moment nog toe wilt voegen.
Inspiratie
Je wordt maar een keer voor het eerst ouder. Om je te helpen en te inspireren in deze bijzondere tijd, geven we je waardevolle tips voor boeken, website, cursussen en podcasts.
Boeken
- Aanpakken voor aanstaande vaders – David Borman
- Vader op komst – Willem Bisseling
- Kickstart je vaderschap – Robin van Tilburg
- Babymanagement – Henk Hanssen
- Je eerste 1000 vaderdagen – David Borman
Interessante websites
- Aanpakken voor Aanstaande Vaders is een cursus met praktische informatie en tips over de periode die je leven als man ingrijpend zal veranderen: vadercursus.nl
- Vaderbijeenkomst voor aanstaande vaders in Soest: trainingenadviesoveropvoeden.nl
- Relevante artikelen, workshops, evenementen en initiatieven, gericht op vaders: platformvaderschap.nl
- Inspiratie voor babynamen en meer informatie over kindertoeslag: svbkindernamen.nl
- Een kaartspel met quotes, verbindende activiteiten en tips voor het vaderschap: VDRS kaartspel
Podcasts
- Verse vaders
- Praktijkvader
- Het vak van vader
- Vadersessies