Wat is de vijfde ziekte en waarom is dit gevaarlijk in de zwangerschap?
Parvovirus B19, ook wel bekend als de vijfde ziekte, is een veelvoorkomend virus dat meestal milde symptomen veroorzaakt, zoals een lichte koorts en een karakteristieke rode uitslag. Voor de meeste mensen is het een onschuldige kinderziekte die snel overgaat. Maar tijdens de zwangerschap kan het een ander verhaal zijn.
Hoe verloopt een besmetting met parvovirus?
Het parvovirus kan worden overgedragen via speeksel druppels en is zeer besmettelijk. Veel vrouwen in de vruchtbare leeftijd hebben al immuniteit tegen het virus doordat ze het als kind hebben doorgemaakt. Maar voor de 40% die niet immuun is, kan een infectie tijdens de zwangerschap ernstige complicaties veroorzaken.
Het goede nieuws is dat de meeste zwangerschappen waarbij de moeder besmet raakt met parvovirus B19 zonder ernstige complicaties verlopen. Toch is het belangrijk voor aanstaande moeders om alert te zijn op de symptomen en direct medische hulp te zoeken als er vermoeden is van een infectie.
Als een zwangere vrouw geïnfecteerd raakt, kan het virus de placenta passeren en de foetus infecteren. Dit kan leiden tot ernstige bloedarmoede (anemie) bij de foetus, omdat het virus de rode bloedcellen aanvalt. In zeldzame gevallen kan dit leiden tot een aandoening die hydrops foetalis wordt genoemd, waarbij zich vocht ophoopt in verschillende delen van het lichaam van de foetus. Dit kan uiteindelijk resulteren in een miskraam of doodgeboorte.
Diagnose van parvovirus B19 tijdens de zwangerschap gebeurt via bloedtesten die kijken naar de aanwezigheid van antilichamen tegen het virus. Als er een infectie wordt bevestigd, kan echografie worden gebruikt om de gezondheid van de foetus te monitoren. In sommige gevallen kan intra-uteriene transfusie, een procedure waarbij bloed aan de foetus wordt toegediend, nodig zijn om ernstige anemie te behandelen.
Voorkomen is beter als genezen
We willen graag voorkomen dat je besmet raakt met de vijfde ziekte tijdens je zwangerschap. Let dus goed op als je in contact komt met mensen die mogelijk een besmettelijk virus hebben. Was je handen goed met water en zeep, gebruik wegwerp zakdoeken, gebruik eigen bestek/bekers etc en stel een bezoek aan gezinnen met zieke kinderen misschien even uit als dit kan.
Werk je in het onderwijs, kinderopvang of in de zorg dan kunnen we tijdens de zwangerschap een extra bloedonderzoek doen om te kijken of je wel of geen antistoffen bij je draagt. Heb je de ziekte zelf al eens doorgemaakt dan heb je antistoffen en ben je voldoende beschermd. Als je dan voor een kind met deze ziekte moet zorgen is dat geen probleem.
Heb je de ziekte zelf nog nooit gehad, dan vinden we geen antistoffen in je bloed. Je krijgt dan het advies om extra voorzichtig te zijn als er mogelijk een uitbraak van de vijfde ziekte is op je werkplek en je deze helemaal moet mijden als er een bewezen uitbraak is. Je krijgt dan vervangende werkzaamheden aangeboden of wordt ziekgemeld voor zolang als de uitbraak duurt.